«Ընդհանուր կարգով գործի քննության ժամանակ դատարանը անում է 15 քայլ, արագացված դատաքննության դեպքում՝ ողջամտորեն պետք է անի 4 կամ 5 քայլ». Տիգրան Մարկոսյան

–Ի՞նչ է իրենից  ներկայացնում արագացված դատաքննությունը քաղաքացիական դատավարությունում։

-Վերջերս ընդունվեց  Քաղաքացիական դատավարության նոր օրենգիրքը, և դրանում առկա են ոչ միայն արագացված դատաքննությունը, այլ պարզեցված մի քանի այլ ընթացակարգեր, մասնավորապես՝ հեռակա դատաքննություն, պարզեցված վարույթ, արագացված դատաքննություն և վճարման կարգադրություններ:

Արագացված դատաքննությունը իրականում նորություն չէ մեր քաղաքացիական դատավարության օրենսդրությունում։ Այնուամենայնիվ` այստեղ  մենք որոշակի փոփոխություններ ենք կատարել, որովհետև գործող խմբագրությամբ, այսինքն՝ մինչև նորընտիր Հանրապետության նախագահի կողմից իր պաշտոնի ստանձման օրը գործող քաղաքացիական դատավարության օրենսդրությունն այդքան էլ հստակ չի սահմանում, թե ո՞ր դեպքերում  է արագացված դատաքննությունը կիրառվում, ո՞րն է հիմքը կիրառման, ո՞րն է պայմանը և այլն: Այս անորոշություններն արդեն վերացված են  Քաղաքացիական դատավարության նոր օրենսգրքում, և  սահմանված են կոնկրետ հիմքեր, որոնց դեպքում պետք է կիրառվի արագացված դատական գործընթաց: Ինչ վերաբերում է արագացված դատաքննության ինստիտուտի էությանը, ապա պետք է նշել, որ կիրառելի է բանավոր լսումներ չպահանջող գործերով, այսինքն այն պարագայում, երբ փաստաթղթային դատավարությունը լիարժեք բավարար է օբյեկտիվ, բազմակողմանի, լրիվ քննություն իրականացնելու և հիմնավորված և  պատճառաբանված դատական ակտ կայացնելու համար:

-Ի՞նչ կարգով է իրականացվում արագացված դատաքննությունը:

– Արագացված դատաքննությունը, ըստ երևույթին,  կիրառվում է  այդ մասին դատարանի համապատասխան որոշմամբ, որը կարող է կայացվել ոչ շուտ,  ոչ շուտ, քան պատասխանողի համար սահմանված պատասխան ներկայացնելու ժամկետի լրանալն է: Նման կարգավորումը նպատակ է հետապնդում ապահովելու պատասխանողն դիրքորոշման արտահայտումը կամ առնվազն նման հնարավորության երաշխավորումը, և նման պայմաններում դատարանի կողմից հիմնավոր որոշման կայացումը արագացված դատաքննության կիրառման վերաբերյալ ։ Բանը նրանում է, որ պատասխանողի  փաստարկներն կարող են այնպիսին լինել, որ այդ պայմաններում ակնհայտ է, որ մենք պետք է ունենանք բանավոր լսումներ. անհրաժեշտ է փորձաքննություն նշանակել, վկա կանչել և այլն: Ահա այս դեպքերում մենք, բնականաբար, կբացառենք արագացված դատաքննության կիրառումը: Այնուամենայնիվ, եթե դատարանը պատասխան ստանալուց կամ սահմանված ժամկետում պատասխան չստանալու դեպքում եզրահանգում է, որ կան արագացված դատաքննություն կիրառելու հիմքեր,  որոշում է կայացնում արագացված դատաքննություն կիրառելու մասին, որից հետո՝ 15 օրյա ժամկետում, հրապարակվում է եզրափակիչ դատական ակտը, այսինքն՝ հարցը լուծող կամ վարույթը եզրափակող դատական ակտը: Ակնհայտ է, որ սա խիստ սեղմ ժամկետ է և ի տարբերություն մյուս վարույթների՝ մենք ունենում ենք ժամանակի մեծ խնայողություն, ինչը, մեծ հաշվով, բոլոր կողմերի համար շահեկան է: Շահեկան է նույնիսկ այն պատասխանողի համար, ով վերջնաարդյունքում ունենալու է իր դեմ վճիռ։ Ինչո՞ւ. որովհետև, եթե սովորական դատավարություն լիներ, այսինքն՝  ընդհանուր հիմունքներով դատավարություն տեղի ունենար, ապա հայցվորը, եթե փաստաբանի միջոցով  ներկայացվեր, ապա ծաղսերն օրըստօրե կմեծանային (որքան երկար տևի դատավարությունը, այնքան մեծ կարող է լինել վարձատրությունը):

Ամբողջական հոդվածը՝ http://legalinfo.am/2018/03/29/%D5%A8%D5%B6%D5%A4%D5%B0%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D6%80-%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%A3%D5%B8%D5%BE-%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%AB-%D6%84%D5%B6%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%A1%D5%B6-%D5%AA%D5%A1/